Page 76 - #08 Health Today Magazine
P. 76

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ






                                                                                   Συνήθως, όταν τρώμε μια τροφή, απολαμ-
                                                                                   βάνουμε σταδιακά λιγότερη ευχαρίστηση            ΤΑ ΓΟΝΙΔΙΑ
                                                                                   και έτσι σταματάμε κάποια στιγμή -αυτό
                                                                                   ονομάζεται «ειδικός αισθητηριακός κορε-          ΤΗΣ
                                                                                   σμός» γιατί δεχόμαστε συνεχώς τον ίδιο
                                                                                   γευστικό  ερεθισμό.  Σημαίνει  ότι χορταί-       ΠΑΧΥ-
                                                                                   νουμε για τη συγκεκριμένη γεύση αλλά
                                                                                   όχι οπωσδήποτε για μια άλλη. Όταν τρώμε
                                                                                   ποικιλίες, η εναλλαγή των τροφών ανανε-          ΣΑΡΚΙΑΣ
                                                                                   ώνει τη γευστικότητα και απολαμβάνουμε
                                                                                   το φαγητό για μεγαλύτερο χρονικό διά-
                                                                                   στημα μέχρι να νιώσουμε χορτάτοι. Αν και
                                                                                   οι διατροφικές συμβουλές προτείνουν μια               Τα άτομα που φέρουν μεταλλάξεις
                                                                                   ποικίλη διατροφή για καλύτερη υγεία, θα                ορισμένων γονιδίων έχουν περισ-
                                                                                   πρέπει να είστε προσεκτικοί με αυτή την                 σότερες λιγούρες όταν βλέπουν
                                                                                   κατάσταση. Η ποικιλία δεν αφορά μόνο τις                        λαχταριστές τροφές.
                                                                                   γεύσεις, αν υπάρχουν πολλά χρώματα στο
                                                                                   τραπέζι  θα  καταναλώσετε  επίσης  περισ-             ριν από έναν αιώνα, η παχυσαρκία   Μελέτες σε πανομοιότυπους διδύμους δεί-  γονίδια που μπορεί εμπλέκονται στο υπερ-
                                                                                   σότερες θερμίδες, έστω κι αν αφορούν τα               ήταν σπάνια, αλλά σιγά-σιγά, οι άν-  χνουν ότι τείνουν να έχουν παρόμοια κιλά   βολικό βάρος, αν και μόνο μια χούφτα
                                                                                   πιάτα ή τα μπολ.                                Π θρωποι σε όλο τον κόσμο άρχισαν   πιο πολύ από τους μη πανομοιότυπους δι-  από αυτά φαίνεται να είναι οι σημαντικοί
                                                                                                                                    να παίρνουν βάρος. Στις ΗΠΑ, μια που εί-  δύμους και αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει   παίκτες (FTO, MC4R3, BDNF, ADRB, CNR1,
                                                                                   Υπάρχει και κάτι άλλο που δείχνει τη σημα-       ναι η πιο παχύσαρκες χώρες, το 70,2% των   ένα γενετικό στοιχείο που ορίζει το βάρος.   PCSK1και PPARG). Τα γονίδια συμβάλλουν
                                                                                   σία του μικροπεριβάλλοντος, ότι ο γάμος          ενηλίκων έχουν παραπανίσια κιλά -σύμφω-  Τα παιδιά που έχουν λεπτούς γονείς, έχουν   με πολλούς τρόπους στη ρύθμιση του βά-
                                                                                   παχαίνει. Μια μελέτη που περιέλαβε 10.226        να με τον Δείκτη Μάζας Σώματος. Προφα-  τριπλάσιες πιθανότητες να είναι και τα ίδια   ρους, επηρεάζοντας την όρεξη, τον κορε-
                                                                                   άτομα από εννέα ευρωπαϊκές χώρες βρή-            νώς ο κόσμος έχει γίνει παχύσαρκος λόγω   λεπτά, σε σχέση με τα παιδιά που οι γονείς   σμό, το μεταβολισμό, την κατανομή του
                                                                                   κε ότι οι ελεύθεροι είναι πιο στιλάτοι, κάτι     του περιβάλλοντος γιατί τα γονίδια δεν   τους έχουν παραπανίσια κιλά. Το παιδί μιας   σωματικού λίπους και την τάση να χρησι-
                                                                                   που έχει ισχύ φυσικού νόμου γιατί οι δια-        μπορούν να αλλάξουν πολύ σε τόσο μικρό   μητέρας που είναι παχύσαρκη πριν από   μοποιείται το φαγητό ως τρόπος αντιμετώ-
                                                                                   φορές μεταξύ των χωρών ήταν εκπληκτικά           χρονικό διάστημα.                  την εγκυμοσύνη της είναι 2,6 φορές πιθα-  πισης του στρες.
                                                                                   μικρές. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος στους                                               νότερο να γίνει παχύσαρκο.
                                                                                   ανύπαντρους άντρες ήταν 25,7 και στους           Αλλά το περιβάλλον που πράγματι έχει                                  Εδώ και πολλά χρόνια οι επιστήμονες
                                                                                   παντρεμένους  26,3  ενώ  στις  ανύπαντρες        οδηγήσει σε υπερβολική πρόσληψη τρο-  Μια ιδέα που προτάθηκε για πρώτη φορά   γνωρίζουν ότι η κατανάλωση πολλών
                                                                                   γυναίκες ήταν 25,1 και στις παντρεμένες          φής και μειωμένη σωματική κίνηση, δεν   από τον γενετιστή James Neel το 1962   θερμίδων έχει, εν μέρει, ψυχολογική βάση
                                                                                   25,6,  που  σημαίνει  ότι  για  μια  γυναίκα     έχει επηρεάσει όλα τα άτομα με τον ίδιο   είναι ότι κουβαλάμε γονίδια που αυξά-  -κάποιοι τρώνε πολύ όχι επειδή πραγ-
                                                                                   ύψους 1,65 και για έναν άνδρα 1,80 μέτρα         τρόπο. Κάποιοι είναι πιο επιρρεπείς στο να   νουν την πιθανότητα παχυσαρκίας. Στην   ματικά πεινάνε αλλά για να πάρουν ευ-
                                                                                   η διαφορά είναι περίπου δύο κιλά.                πάρουν βάρος και άλλοι πιο ανθεκτικοί, και   ανθρώπινη ιστορία, υπήρχαν περίοδοι   χαρίστηση από το φαγητό.  Αλλά ακόμα
             Μελέτες σε πανο-                                                                                                       αυτό μπορεί σε μεγάλο βαθμό να οφείλε-
             μοιότυπους διδύ-                                                                                                       ται σε γονιδιακές παραλλαγές. Τα γονίδια   πολλών ημερών πείνας και επέζησαν οι κυ-  και αυτή η επιθυμία μπορεί να έχει αιτία
             μους δείχνουν ότι                                                     Στην  πραγματικότητα  είναι  αρκετά  μεγα-       επηρεάζουν κάθε πτυχή της ανθρώπινης   νηγοί-τροφοσυλλέκτες πρόγονοί μας που   ορισμένα γονίδια που παρακινούν σε κα-
             τείνουν να έχουν                                                      λύτερη, αν λάβει κανείς υπόψη τη θεωρία          φυσιολογίας και η παχυσαρκία δεν αποτε-  κατάφερναν να αποθηκεύουν λίπος στις   τανάλωση  "ευχάριστων"  τροφών. Οι  φο-
             παρόμοια κιλά πιο                                                     της αυτοεπιλογής, ότι οι λεπτοί άνθρω-           λεί εξαίρεση.                      περιόδους αφθονίας. Τότε βέβαια θα ήταν   ρείς  ορισμένων  μεταλλάξεων  μπορεί  να
             πολύ από τους μη                                                      ποι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να πα-                                              πολύ δύσκολο να γίνει κάποιος παχύσαρ-  έχουν περισσότερες λιγούρες όταν βλέ-
             πανομοιότυπους                                                        ντρευτούν και άρα οι παντρεμένοι ήταν            Καθημερινά επιλέγουμε ποια και πόσα γεύ-  κος, ακόμα και αν το προσπαθούσε.   πουν λαχταριστές τροφές όπως αυτές
             διδύμους και αυτό                                                     εξαρχής πιο αδύνατοι. Όσο πιο αρμονικός          ματα, σνακ και ποτά θα καταναλώσουμε,                                 που περιέχουν λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι.
             υποδηλώνει ότι                                                        ο  γάμος  τόσο  πιο  παχυντικό  το  αποτέλε-     αλλά αυτή μπορεί να μην είναι μια επιλογή   Αυτή η εξελικτική προσαρμογή εξηγεί γιατί
             υπάρχει ένα γενε-                                                     σμα γιατί μάλλον οι ευτυχισμένοι σύζυγοι         εντελώς υπό τον έλεγχό μας. Μερικοί άν-  περίπου το 85% από εμάς φέρουν τα λεγό-  Αυτό  συμβαίνει  διότι ορισμένες  μεταλλά-
             τικό στοιχείο που                                                     έχουν δέσει το γάιδαρο τους και παραμε-          θρωποι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο   μενα "φειδωλά γονίδια", που βοηθούν στην   ξεις τροποποιούν τα επίπεδα της ντοπα-
             ορίζει το βάρος.                                                      λούν τη σιλουέτα τους. Εκτός από επιπλέον                                           αποθήκευση του λίπους και της εξοικονό-  μίνης στον εγκέφαλο, ενός νευροδιαβιβα-
                                                                                   κιλά, έχουν και χειρότερη φυσική κατά-           παχυσαρκίας επειδή διαθέτουν γενετικές   μησης θερμίδων. Αλλά αυτά τα φειδωλά   στή που ρυθμίζει το αίσθημα ανταμοιβής
                                                                                   σταση η οποία συνήθως βελτιώνεται αν             παραλλαγές που επηρεάζουν τον τρόπο με   γονίδια στον σημερινό περιβάλλον είναι   και στη συνέχεια μπορεί να αναπτυχθεί
                                                                                   πάρουν διαζύγιο γιατί αρχίζουν τα σπορ.          τον οποίο ο εγκέφαλός τους επεξεργάζεται   μάλλον κατάρα παρά ευλογία. Σήμερα,   εθισμός που χειροτερεύει τα πράγματα.
                                                                                   Όλα αυτά δείχνουν ότι το πόσο τρώμε δεν          τις πληροφορίες και ρυθμίζει τη συμπερι-  όχι μόνο το φαγητό είναι άμεσα διαθέσιμο
                                                                                   καθορίζεται μόνο από το πόσο πεινάμε ή           φορά τους απέναντι στην πρόσληψη της   αλλά δεν χρειάζεται καν να το κυνηγήσου-  Το FTO
                                                                                   πόσο μας αρέσει το φαγητό, αλλά και από          τροφής. Σαφώς, η παχυσαρκία δεν είναι   με ή να το μαζέψουμε!         Το 2007, ερευνητές που χρησιμοποιούσαν
                                                                                   τα διάφορα ερεθίσματα που μας προκαλεί           επιλογή, αν ήταν, δεν θα υπήρχε.                                      μελέτες συσχέτισης σε όλο το γονιδίωμα
                                                                                   το μικροπεριβάλλον μας.                                                             Μέχρι τώρα έχουν βρεθεί πάνω από 400   εντόπισαν τις πρώτες παραλλαγές γονι- >


             76  Health Today  .  4/2024                                                                                                                                                                               4/2024  .  Health Today 77
   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81