Page 79 - #08 Health Today Magazine

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

δίων που σχετίζονται με την παχυσαρκία στο διαβήτη τύπου 2 και τη νόσο Αλτσχάι- για το 7% όλων των περιπτώσεων παχυ- το 25% της προδιάθεσης για παραπανίσια μίδες από όσες ξοδεύετε, αλλά μπορείτε Επιγενετική
στο γονίδιο που ονόμασαν FTO (fat mass μερ. Πρόσφατες μελέτες έχουν συνδέσει σαρκίας. κιλά ενώ για άλλους η επιρροή φτάνει το να το αποφύγετε προσέχοντας τι και πόσο Φαίνεται να υπάρχουν ορισμένοι παρά-
and obesity - associated) στο χρωμόσω- παραλλαγές του FTO με αυξημένο κίνδυνο 70- 80%. Κάποια γονίδια φαίνεται να έχουν τρώτε. γοντες παχυσαρκίας που δεν μπορούν να
μα 16. Πρόκειται για αρχαίες παραλλαγές εθισμού υποδεικνύοντας έτσι ευρύτερες Μια μελέτη του 2021 αποκάλυψε πόσο ισχυρότερη επίδραση στις γυναίκες. Επίσης κατηγοριοποιηθούν ούτε στα γονίδια ούτε
που είναι αρκετά κοινές και υπάρχουν στο επιπτώσεις. μεγάλο αντίκτυπο μπορεί να έχει μια γενε- μπορεί να έχουν διαφορετική επίδραση, Τα άτομα με μέτρια γενετική προδιάθεση στο περιβάλλον. Μια μελέτη που χρησιμο-
75% των Ευρωπαίων και των Αμερικανών. τική ιδιορρυθμία στο MC4R. Εξετάστηκαν ανάλογα με την ηλικία. Αν έχετε "φειδωλά" που είναι υπέρβαρα θεωρείται ότι έχουν ποίησε δεδομένα από την MRC National
Το FTO εκφράζεται εκτενώς στον λιπώδη MC4R 5.724 παιδιά και τα αποτελέσματα έδειξαν γονίδια δεν είστε οπωσδήποτε καταδικα- καλές πιθανότητες να διατηρήσουν ένα Survey of Health and Development παρα-
ιστό και στους σκελετικούς μύες, έχοντας Ένα δεύτερο γονίδιο των οποίων οι παραλ- ότι τα 17 από αυτά είχαν μια προβλημα- σμένοι να πάρετε βάρος. Οι περισσότεροι υγιές βάρος τρώγοντας λιγότερο και κά- κολούθησε 5.362 άτομα από τη στιγμή που
την υψηλότερη έκφραση στον υποθάλαμο λαγές σχετίζονται με την παχυσαρκία εντο- τική μετάλλαξη που τα έκανε στην ηλικία άνθρωποι έχουν πιθανώς κάποια γενετική νοντας περισσότερη άσκηση. Μπορούν γεννήθηκαν, το 1946.
του εγκεφάλου, στον τοξοειδή πυρήνα που πίστηκε στο χρωμόσωμα 18 και ονομάζε- των 18 ετών να έχουν, κατά μέσο όρο, 17,8 προδιάθεση για παραπανίσια κιλά, ανά- επίσης να αδυνατίσουν. Μια μελέτη δεν
ελέγχει το ενεργειακό ισοζύγιο, και αυτό ται MC4R (υποδοχέας μελανοκορτίνης-4). κιλά περισσότερο βάρος και 14,8 κιλά πε- λογα με το οικογενειακό ιστορικό και την βρήκε διαφορά στην ικανότητα απώλειας Η μελέτη εξέτασε τόσο τη γενετική όσο και
δείχνει ότι διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη Αυτό το γονίδιο είναι ζωτικής σημασίας για ρισσότερο λίπος. Μια υψηλού κινδύνου εθνικότητα τους. Η μετάβαση από τη γενε- βάρους μεταξύ ατόμων που είχαν ή όχι πα- το περιβάλλον και βρήκε ότι ενώ οι διαφο-
ρύθμιση της όρεξης και του ενεργειακού τη ρύθμιση του βάρους, επηρεάζοντας τη μετάλλαξη στο MC4R μπορεί να επηρεά- τική προδιάθεση στην ίδια την παχυσαρ- ραλλαγές του FTO, αν και δεν εξέτασε την ρές βάρους αυξάνονταν καθώς οι συμμε-
μεταβολισμού. σηματοδότηση της λεπτίνης. Έχουμε δύο ζει 200.000 Βρετανούς και 1 εκατομμύριο κία απαιτεί κάποια αλλαγή στη διατροφή μακροχρόνια ικανότητα διατήρησης του τέχοντες μεγάλωναν, ο γενετικός κίνδυνος
αντίγραφα που όταν λειτουργούν σωστά Αμερικανούς. Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι ή στον τρόπο ζωής. Για να πάρετε βάρος χαμηλότερου βάρους. Μια άλλη μελέτη προέβλεπε μόνο το 10% των διαφορών
Φέρουμε δύο αντίγραφα του FTO, ένα από παράγεται μια πρωτεΐνη που δίνει σήμα οι μεταλλάξεις στο γονίδιο MC4R ωθούν πρέπει να λαμβάνετε περισσότερες θερ- ανέλυσε δεδομένα από 45 μελέτες ενη- και το κοινωνικό υπόβαθρο μόνο το 4%.
κάθε γονιό, που μπορεί να είναι υψηλού στους αισθητήρες της όρεξης του εγκεφά- σε ανθυγιεινές επιλογές τροφίμων κάνο- λίκων και εννιά μελέτες παιδιών -σχεδόν Πολλές μελέτες έχουν αδυναμίες κατά την
ή χαμηλού κινδύνου. Μελέτη σε ποντίκια λου ότι το σώμα έχει επαρκές αποθηκευ- ντας τα άτομα να τρώνε σχεδόν διπλάσια 240.000 άτομα- και βρήκε ότι τα άτομα διεξαγωγή τους αλλά μπορεί να υπάρχουν
έδειξε ότι αυτά που έφεραν παραλλαγές μένο λίπος. Αν ένα ή και τα δύο αντίγρα- ποσότητα τροφών που είναι πλούσιες σε που έφεραν παραλλαγές του γονιδίου FTO πράγματι παράγοντες που έχουν επίδραση
και στα δύο αντίγραφα ήταν παχύτερα φα είναι ελαττωματικά, ο εγκέφαλος δεν λιπαρά. είχαν 23% υψηλότερο κίνδυνο παχυσαρκί- στο σωματικό βάρος και δεν έχουν κατα-
κατά 22% τα θηλυκά και κατά 10% τα αρ- αντιλαμβάνεται ότι υπάρχουν αποθέματα ας, αλλά η σωματική δραστηριότητα μείω- νοηθεί.
σενικά. Στον άνθρωπο, κατά μέσο όρο, οι λίπους και αυξάνει την επιθυμία για κατα- Δίαιτα και άσκηση νε τον κίνδυνο. Οι δραστήριοι ενήλικες με
παραλλαγές αυξάνουν 20-30% τον κίνδυ- νάλωση τροφής. Υπολογίζεται ότι οι μεταλ- Φυσικά, η δύναμη της γενετικής επιρροής τις παραλλαγές είχαν 30% χαμηλότερο κίν- Μεταξύ των αγνώστων παραγόντων της
νο για παραπανίσια κιλά. Όσοι φέρουν δύο λάξεις σε αυτό το γονίδιο, που βρίσκονται ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Για μερι- δυνο παχυσαρκίας από τους καθιστικούς παχυσαρκίας είναι και οι επιγενετικοί που
αντίγραφα υψηλού κινδύνου έχουν 70% στο 22% του πληθυσμού και ευθύνονται κούς, τα γονίδια αντιπροσωπεύουν μόλις ενήλικες που δεν είχαν τον κίνδυνο. μπορεί να επηρεάζουν περισσότερο από
μεγαλύτερο κίνδυνο και ζυγίζουν περίπου 3 τα ίδια τα γονίδια. Η επιγενετική αφορά
κιλά παραπάνω. Επίσης είναι πιο επιρρεπείς Από την άλλη πλευρά, τα άτομα με ισχυ- το στο πώς εκφράζονται τα γονίδια που
ρή γενετική προδιάθεση για παχυ- έχετε. Τα γονίδια δεν είναι «γυμνά» στο
σαρκία μπορεί να μην μπορούν να γονιδίωμά μας, αλλά υπόκεινται σε ένα
χάσουν εύκολα βάρος με δίαιτα σύστημα μοριακού σελιδοδείκτη που κα-
και άσκηση, αλλά ακόμα κι αν θορίζει ποια θα ενεργοποιηθούν ή όχι σε
χάσουν είναι λιγότερο πιθανό να διάφορους τύπους κυττάρων. Οι επιγενετι-
διατηρήσουν το χαμηλό βάρος. κές αλλαγές μπορούν να επηρεαστούν από
Για άτομα με πολύ ισχυρή γενε- τη διατροφή, τη σωματική δραστηριότητα
τική προδιάθεση, η καθαρή θέ- και την έκθεση σε τοξίνες. Η μητρική παχυ-
ληση είναι αναποτελεσματική σαρκία και ο διαβήτης κύησης μπορεί να
στην εξουδετέρωση της τάσης οδηγήσουν σε επιγενετικές αλλαγές στους
τους για παραπανίσια κιλά. Συνή- απογόνους, και να αυξήσουν τον κίνδυνο
θως, αυτά τα άτομα μπορούν να παχυσαρκίας και μεταβολικών διαταραχών
διατηρήσουν την απώλεια βάρους αργότερα στη ζωή.
υπό την καθοδήγηση ενός ειδικού
και είναι πιο πιθανό να χρειαστούν Τα επόμενα χρόνια θεωρείται ότι οι τεχνο-
φάρμακα ή χειρουργική επέμβαση. λογίες γενετικής ανάλυσης θα εντοπίζουν
τα γονίδια που σχετίζονται με την παχυ-
σαρκία και θα ακολουθούνται στρατηγι-
κές πρόληψης και θεραπείας. Ένα παιδί με
γενετική προδιάθεση θα μπορεί να αντι-
μετωπιστεί με συγκεκριμένη δίαιτα ή να
Η μητρική παχυσαρκία και ο διαβήτης «επαναπρογραμματιστεί» μεταβολικά με
κύησης μπορεί να οδηγήσουν σε επι- τη χορήγηση φαρμάκων, ορμονών και γο-
γενετικές αλλαγές στους απογόνους, νιδιακή θεραπεία. Για την ώρα, ο FDA έχει
και να αυξήσουν τον κίνδυνο παχυ- εγκρίνει δύο φάρμακα που προορίζονται
σαρκίας και μεταβολικών διαταραχών για ασθενείς με γενετικά αίτια παχυσαρκί-
αργότερα στη ζωή. ας, τη μετρλεπτίνη και τη σετμελανοτίδη. <

78 Health Today . 4/2024 4/2024 . Health Today 79