Page 96 - #08 Health Today Magazine

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

λούν συγκεκριμένες συναισθηματικές ή παρακίνησε. Αυτά τα ευρήματα δείχνουν που είναι κάπως απομακρυσμένες από που επιταχύνει τα συστήματα μάχης ή φυ-
ουδέτερες αποκρίσεις και στη συνέχεια ότι ο θυμός αυξάνει την προσπάθεια για την τρέχουσα εμπειρία μας. Είναι λιγότε- γής. Οι συμπαθητικοί νευρώνες εξαπλώ-
τους ζητήθηκε να λύσουν μια σειρά από την επίτευξη ενός επιθυμητού στόχου. ρο ακραία από τον φόβο που προκαλείται νονται σε όλο το σώμα και είναι ιδιαίτερα
γρίφους λέξεων. Σε ένα άλλο, ο στόχος Τα αποτελέσματα του θυμού στην ώθη- από άμεσες, καταστάσεις όπως μια σωμα- πυκνοί στην καρδιά, τους πνεύμονες και
ήταν να επιτευχθούν υψηλές βαθμολο- ση των ανθρώπων να επιδιώξουν και να τική επίθεση. Η ανησυχία πυροδοτεί την τα έντερα. Ενεργοποιούν τα επινεφρίδια
γίες σε ένα απαιτητικό βιντεοπαιχνίδι επιτύχουν τους στόχους τους είναι καλύ- απελευθέρωση ορμονών του στρες και για να απελευθερώσουν ορμόνες όπως η
σκι (αποφυγή σημαιών σε μια διαδρομή τερα όταν οι υπάρχουν δύσκολες κατα- αναδιοργανώνει τις προτεραιότητές μας αδρεναλίνη. Στους πνεύμονες, τα σήματα
σλάλομ) και σε ένα άλλο πιο εύκολο που στάσεις. Ο θυμός δεν φαίνεται να συνει- για να προετοιμαστούμε σε μια μελλοντι- διαστέλλουν τους αεραγωγούς και συχνά
περιλάμβανε μόνο ένα άλμα. Η πρόκληση σφέρει στην επίτευξη εύκολων στόχων, κή απειλή. Είναι οπωσδήποτε από τα χει- αυξάνουν τον ρυθμό και το βάθος της
θυμού βελτίωσε την ικανότητα των αν- όπως στο βιντεοπαιχνίδι με άλμα με σκι. Η ρότερα συναισθήματα. αναπνοής, κάτι που μερικές φορές έχει
θρώπων να πετύχουν τους στόχους τους. διασκέδαση και η επιθυμία συσχετίζονται Αλλά σε ήπια επίπεδα, η ανησυχία και το ως αποτέλεσμα ένα αίσθημα δύσπνοιας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, συσχετίστηκε επίσης με καλύτερη επίτευξη των στόχων. άγχος μπορεί να είναι ευεργετικά για την Οι σωματικές αισθήσεις αναμεταδίδονται
με αυξημένες βαθμολογίες ή μικρότερους επίλυση προβλημάτων. Σε υψηλά επίπεδα πίσω στον εγκέφαλο μέσω των οδών του
χρόνους απόκρισης. Σε ένα πείραμα, αύ- Η ανησυχία ξοδεύονται γνωστικοί πόροι που απαι- νωτιαίου μυελού. Ο ήδη ανήσυχος και
ξησε την εξαπάτηση για να επιτευχθεί κα- Όταν το απρόβλεπτο ή η αβεβαιότητα τούνται για άλλες εργασίες. Σε μια μελέτη, σε εγρήγορση εγκέφαλος επεξεργάζεται
λύτερο αποτέλεσμα. μας ωθεί να αναλογιστούμε την προοπτι- διερευνήθηκε πώς το άγχος επηρεάζει αυτά τα σήματα σε συνειδητό και ασυνεί-
Σε μια ανάλυση σειράς ερευνών που κή ενός ζοφερού μέλλοντος, τροφοδοτεί την απόδοση σε μια εργασία οπτικής ανα- δητο επίπεδο.
συλλέχθηκαν κατά τις προεδρικές εκλογές μια κατάσταση ανησυχίας ή άγχους. Η ζήτησης. Δόθηκε στους συμμετέχοντες ο Λόγω των έντονων φυσιολογικών απαι-
των ΗΠΑ το 2016 και το 2020, πριν από τις ανησυχία προκαλεί μια σειρά από αμυ- ρόλος των ελεγκτών ασφαλείας πτήσεων τήσεων, οι παρατεταμένοι και επαναλαμ-
εκλογές, οι άνθρωποι κλήθηκαν να βαθ- ντικές συμπεριφορές απέναντι σε απειλές και τους ζητήθηκε να εντοπίσουν σχή- βανόμενοι φόβοι είναι επιζήμιοι για τον
μολογήσουν πόσο θυμωμένοι θα ήταν αν ματα «Τ» ανάμεσα σε μια οθόνη. Όταν εγκέφαλο και το σώμα. Στη διαταραχή του
ο υποψήφιος που υποστήριζαν δεν κέρδι- αγχώθηκαν με την παροχή μερικών απρό- μετατραυματικού στρες, η αμυγδαλή είναι
ζε. Αυτοί που δήλωσαν ότι θα ήταν πιο θυ- O θυμός αυξάνει την προσπάθεια βλεπτων κραδασμών, οι συμμετέχοντες συρρικνωμένη και λιγότερο ικανή να δη-
μωμένοι, είχαν περισσότερες πιθανότητες για την επίτευξη ενός επιθυμη- έτειναν να μην βλέπουν ένα δεύτερο «Τ» μιουργεί ακριβείς μνήμες για τις απειλές
να ψηφίσουν στις εκλογές -ο θυμός τους τού στόχου. στην οθόνη. Έχουμε εξελιχθεί και μένουν μόνο γενικευμένες αναμνήσεις
φόβου. Αντί να πυροδοτούνται από πραγ-
αναλαμβάνοντας ματικές απειλές, αυτοί οι φόβοι μπορούν
να προκληθούν από ερεθίσματα που
Σε αντίθεση με το άγχος, ο φόβος λει- ρίσκο και οι περισ- μοιάζουν μόνο με τον αρχικό κίνδυνο, ή
τουργεί διαφορετικά. Είναι η απόκρισή σότερες ανθρώπινες μπορεί ακόμη και να εμφανιστούν χωρίς
μας σε παρόντα κίνδυνο. Ο φόβος προ- πραγματικό λόγο.
καλεί μια αντίδραση μάχης ή φυγής ή πα- ενέργειες που μας Όμως η ανησυχία και ο φόβος δεν πρέ-
γώματος και ανακατευθύνει τους σωμα- πει να αποφεύγονται πάντα. Έχουμε εξελι-
τικούς πόρους για την αντιμετώπιση της εξελίσσουν μπορούν χθεί αναλαμβάνοντας ρίσκο και οι περισ-
απειλής. Στη δίνη του φόβου, η προσοχή να θεωρηθούν αγ- σότερες ανθρώπινες ενέργειες μπορούν
στρέφεται προς την απειλή, για να προσ- να θεωρηθούν ότι περιέχουν ένα στοιχείο
διορίσει τι ακριβώς είναι. Όταν αντιλαμ- χώδεις. κινδύνου. Καθώς κάνουμε ποδήλατο,
βανόμαστε κάτι ως επικίνδυνο, οι αισθη- κινδυνεύουμε να πέσουμε. Καθώς πηγαί-
τηριακές εισροές αναμεταδίδονται πρώτα νουμε σε ένα ραντεβού, κινδυνεύουμε
στην αμυγδαλή. Αυτή η μικρή, σε σχήμα να μας απορρίψουν ή να μην περάσουμε
αμυγδάλου, περιοχή του εγκεφάλου ανι- Ο ιππόκαμπος και ο προμετωπιαίος φλοι- καλά. Και καθώς ταξιδεύουμε στο φεγγά-
χνεύει τη συναισθηματική σημασία μιας ός βοηθούν τον εγκέφαλο να ερμηνεύσει ρι, κινδυνεύουμε να μην επιστρέψουμε.
κατάστασης και ασκεί επιρροή σε άλλα σωστά μια απειλή. Ο προμετωπιαίος φλοι- Αν αποφεύγαμε κάθε φόβο και ανησυχία
μέρη του εγκεφάλου. ός μπορεί επίσης να μας διδάξει τον φόβο δεν θα κάναμε τίποτα από όλα αυτά. Μά-
Οι πρόγονοί μας δεν είχαν πολύ χρόνο με βάση την εμπειρία. λιστα, υπάρχουν φορές που απολαμβά-
να σκεφτούν πότε ένα λιοντάρι έτρεχε Ο φόβος και η αγωνία κάνουν τον εγκέ- νουμε τον φόβο όπως στα ακραία σπορ ή
κατά πάνω στους και έπρεπε να δράσουν φαλο να επαγρυπνά, τις κόρες των ματιών βλέποντας ταινίες τρόμου. Η έκθεση στον
γρήγορα. Έτσι η αμυγδαλή εξελίχθηκε για να διαστέλλονται, την καρδιά να χτυπά φόβο προκαλεί έκρηξη αδρεναλίνης και
να παρακάμπτει τις περιοχές του εγκεφά- πιο γρήγορα και την αρτηριακή πίεση να άλλων χημικών ουσιών. Τελικά οι τρομα-
λου που εμπλέκονται με τη λογική σκέψη αυξάνεται. Η γλυκόζη στο αίμα και στους κτικές εμπειρίες μπορεί αργότερα να είναι
και μπορεί να προκαλέσει άμεσα τις σω- σκελετικούς μύες αυξάνεται. Τα όργανα μερικές φορές διασκεδαστικές, προσφέ-
ματικές αποκρίσεις. Ο ιππόκαμπος είναι που δεν είναι ζωτικής σημασίας για την ροντας ένα είδος τόνωσης της αυτοπεποί-
κοντά και στενά συνδεδεμένος με την επιβίωση, όπως το γαστρεντερικό σύ- θησης -αφού αντιμετωπίσαμε ορδές από
αμυγδαλή. Συμμετέχει στην απομνημό- στημα, επιβραδύνουν. Ενεργοποιείται το ζόμπι στην ταινία που είδαμε, μπορούμε
νευση του τί είναι ασφαλές ή επικίνδυνο. συμπαθητικό νευρικό σύστημα, το πεντάλ να νιώσουμε ανίκητοι. <

96 Health Today . 4/2024 4/2024 . Health Today 97