Σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Alzheimer’s & Dementia, μια ομάδα επιστημόνων εξέτασε τον τρόπο με τον οποίο συνηθισμένα συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας.
Στην έρευνα αναλύθηκαν τα ιατρικά αρχεία περισσότερων από 130 εκατομμυρίων ατόμων προκειμένου να εντοπιστούν κατηγορίες φαρμάκων που ενδεχομένως συνδέονται με υψηλότερο ή χαμηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας καθώς προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι συγκεκριμένα φάρμακα μπορούν να αλληλεπιδράσουν με βιολογικές οδούς που σχετίζονται με την άνοια.
Η εν λόγω ανασκόπηση χρησιμοποίησε μια στρατηγική αναζήτησης, στοχεύοντας σε μελέτες που είχαν διερευνήσει τις συσχετίσεις μεταξύ φαρμάκων που συνταγογραφούνται για διάφορες ασθένειες και τον κίνδυνο άνοιας.
Σε όλες οι μελέτες που εξετάστηκαν στην ανασκόπηση συμμετείχαν ενήλικες που είχαν διαγνωστεί με άνοια ή υποτύπους άνοιας.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι συγκεκριμένες κατηγορίες φαρμάκων συσχετίστηκαν με αλλαγές στον κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας.
Ποια φάρμακα διαπιστώθηκε ότι μπορεί να λειτουργούν προστατευτικά στον κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας
Πιο συγκεκριμένα φάρμακα όπως αντιμικροβιακά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα καθώς και κάποια εμβόλια, συνδέθηκαν με μειωμένο κίνδυνο άνοιας, ενώ άλλα, όπως τα αντιψυχωσικά και ορισμένα φάρμακα για τον διαβήτη, συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο άνοιας.
Τα αντιβιοτικά, τα αντιιικά και τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα αναδείχθηκαν ως προστατευτικά, με τις αναλογίες κινδύνου να υποδεικνύουν αξιοσημείωτες μειώσεις στην πιθανότητα εμφάνισης άνοιας. Αυτά τα ευρήματα υπογράμμισαν τον πιθανό ρόλο της αντιμετώπισης της φλεγμονής και των λοιμώξεων ως μέρος των στρατηγικών πρόληψης της άνοιας.
Ομοίως, τα εμβόλια για ασθένειες όπως η ηπατίτιδα και ο τυφοειδής πυρετός έδειξαν συσχετίσεις με μειωμένο κίνδυνο άνοιας, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ανοσολογική ρύθμιση μπορεί να προσφέρει προστατευτικά οφέλη έναντι της γνωστικής εξασθένησης.
Και ποια μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας ιδιαίτερα σε άτομα με βεβαρημένο ιστορικό
Αντίθετα, οι ερευνητές διαπίστωσαν συσχετίσεις μεταξύ της συχνής χρήσης αντιψυχωσικών και βενζοδιαζεπινών και του αυξημένου κινδύνου άνοιας. Αυτά τα αποτελέσματα διασταυρώθηκαν με προηγούμενα στοιχεία από έρευνες που δείχνουν τους μακροπρόθεσμους νευρολογικούς κινδύνους αυτών των κατηγοριών φαρμάκων και υπογραμμίζουν την ανάγκη για προσεκτική αξιολόγηση στη χρήση τους, ιδιαίτερα σε πληθυσμούς που διατρέχουν κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης.
Τα μεικτά αποτελέσματα για τα αντιυπερτασικά φάρμακα
Τέλος τα φάρμακα που στοχεύουν αγγειακές και μεταβολικές οδούς, συμπεριλαμβανομένων των αντιυπερτασικών και των στατινών, έδειξαν μεικτά αποτελέσματα. Η επίδραση αυτών των φαρμάκων στον κίνδυνο άνοιας ποικίλλει ανάλογα με τη συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή πράγμα που υποδηλώνει την ανάγκη για πιο στοχευμένες έρευνες για τον προσδιορισμό του ρόλου τους στην πρόληψη της άνοιας.
Τα ευρήματα της εν λόγω έρευνας θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αναπροσαρμογή στη συνταγογράφηση ορισμένων φαρμάκων για την πρόληψη ασθενειών που σχετίζονται με την άνοια.
Οι επικεφαλής της έρευνας ωστόσο πιστεύουν ότι οι μελλοντικές έρευνες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην επικύρωση αυτών των συσχετίσεων και στην περαιτέρω διερεύνηση των υποκείμενων βιολογικών μηχανισμών τους.