Η σύφιλη είναι μία από τις παλαιότερες γνωστές σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις. Κάποτε ήταν σε ύφεση. Τα τελευταία όμως χρόνια είναι σε έξαρση ανησυχητικού ρυθμού. «Πριν από 15 ή 20 χρόνια πιστεύαμε ότι ήμασταν στα πρόθυρα της εξάλειψης της σύφιλης», αναφέρει ο Leandro Mena, διευθυντής του τμήματος πρόληψης σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών του CDC. «Σήμερα όμως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι βλέπουμε αυξανόμενα ποσοστά σύφιλης, ποσοστά που δεν έχουμε δει τα τελευταία 20 χρόνια».
Τι πρέπει να ξέρουμε για την σύφιλη
Από την πρώτη καταγραφή της στη δεκαετία του 1490, “η γαλλική ασθένεια”, “η ναπολιτάνικη ασθένεια”, “η πολωνική ασθένεια” είναι μία λοίμωξη που μιμείται άλλες λοιμώξεις Αν και τα πρώιμα συμπτώματα είναι σιωπηλά αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, οι συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές. Η λοίμωξη προκαλείται από ένα βακτήριο που ονομάζεται Treponema pallidum και τα συμπτώματα χωρίζονται σε τέσσερα στάδια.
Η πρώιμη λοίμωξη χαρακτηρίζεται από ανώδυνη πληγή στο σημείο επαφής ή εξάνθημα. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, ωστόσο, η σύφιλη μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια νευρολογικές και καρδιαγγειακές παθήσεις. Επίσης η λοίμωξη κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό, χαμηλό βάρος του εμβρύου ακόμα και σε θνησιγένεια.
Πόσο έχουν αυξηθεί τα περιστατικά σύφιλης και γιατί;
Τον Ιανουάριο του 2024, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) ανέφεραν ότι οι περιπτώσεις σύφιλης είχαν φτάσει στα υψηλότερα επίπεδά τους σε περισσότερο από μια δεκαετία, με περισσότερα από 203.000 περιστατικά σύφιλης στις ΗΠΑ το 2022, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από αυτόν του 2018. Τα κρούσματα αυξήθηκαν κατά 17% μεταξύ 2021 και 2022 και κατά 32 % μεταξύ 2020 και 2021. Υπήρχαν 7,1 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις σύφιλης παγκοσμίως το 2020 σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ενώ 2022 στο Ηνωμένο Βασίλειο τα περιστατικά κρουσμάτων σύφιλης έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδό τους από το 1948.
Παρακολουθώντας την επιδημία να εκτυλίσσεται στον Καναδά ο Isaac Bogoch, κλινικός λοιμωξιολόγος και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο αναφέρει ότι στον Καναδά σημειώθηκε αύξηση 389% μεταξύ 2011 και 2019.
Μια μελέτη του 2020 για τη σύφιλη στην Αυστραλία έδειξε ότι τα κρούσματα σύφιλης αυξήθηκαν κατά σχεδόν 90% από τα καταγεγραμμένα ποσοστά το 2015.
Η γενική αυτή αύξηση στα περιστατικά σύφιλης αντιστοιχεί στον υψηλότερο αριθμό αναφερόμενων περιστατικών παγκοσμίως σε 70 χρόνια.
Ποιοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν σε έξαρση της σύφιλης;
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, με το έλευση της αντιρετροϊκής θεραπείας για τον ιό HIV υπήρξε μια μεγάλη αλλαγή. Πλέον χάρη στην πρόοδο στην πρόληψη και τη θεραπεία της λοίμωξης HIV, Ο HIV θεωρείται χρόνια ασθένεια. Ο κίνδυνος μόλυνσης από τον ιό HIV δεν αποτελεί πλέον κίνητρο για τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν προφυλακτικά ή να υιοθετήσουν άλλες στρατηγικές πρόληψης κατά των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων όπως οι μονογαμικές σχέσεις. Επιπλέον η αύξηση στη χρήση εφαρμογών γνωριμιών ενίσχυσε περισσότερο την απελευθέρωση στη σεξουαλική συμπεριφορά και αύξηση στη συχνότητα περιστασιακού σεξ χωρίς προφυλάξεις. Όλα αυτά πιθανολογείται ότι μπορεί να συνδέονται με την αύξηση μετάδοσης σύφιλης.
Αλλά οι επιστήμονες έχουν μέχρι στιγμής αποτύχει να καταλήξουν σε μία μόνο θεωρία σχετικά με το γιατί η σύφιλη αυξάνεται ταχύτερα από άλλα Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα.
Ως εκ τούτου γίνονται προσπάθειες να αλλάξουν τα πρωτόκολλα των προληπτικών εξετάσεων για τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα δεδομένου ότι η σύφιλη θεραπεύεται -εφόσον διαγνωστεί- με τη λήψη των κατάλληλων αντιβιοτικών. Επιπλέον η ανάγκη να επαναπροσδιοριστεί η ανάγκη λήψης προφυλακτικών μέτρων ως ένα σημαντικό μέρος της ασφαλούς και ευχάριστης σεξουαλικής ζωής είναι αναμφίβολα επιτακτική.
