Η πολυπαραγοντική φύση της παχυσαρκίας επιτάσσει διεπιστημονική, διατομεακή, συνεργατική προσέγγιση για την πρόληψη και την αντιμετώπισή της. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα του πρόσφατου Συνεδρίου «Αντιμετώπιση της Επιδημίας της Παχυσαρκίας – Συνέδριο 2024» και της Διαδραστικής Έκθεσης «Πάρε τον Έλεγχο του Βάρους Σου!».
Το Συνέδριο διοργανώθηκε από τη Συμμαχία για την Καταπολέμηση της Παχυσαρκίας (Action4Obesity), υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας, της Περιφέρειας Αττικής, του Δήμου Αθηναίων και του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών.
Ο Ευάγγελος Φουστέρης, Παθολόγος με εξειδίκευση στον σακχαρώδη διαβήτη, Δρ Ιατρικής Σχολής, Ε.Κ.Π.Α., και Ιατρικός Διευθυντής της MEDOC, μεταξύ άλλων τόνισε κατά τη διάρκεια του συνεδρίου ότι η παχυσαρκία είναι νόσος και δεν αποτελεί ούτε επιλογή ούτε αδυναμία του χαρακτήρα. Συγκεκριμένα, εξήγησε, είναι μια χρόνια υποτροπιάζουσα νόσος, με γενετικό υπόβαθρο και νευρο-ορμονική διαταραχή στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Είναι απαραίτητη η αντιμετώπιση των ατόμων με παχυσαρκία από μια ομάδα επαγγελματιών υγείας εκπαιδευμένων στην αντιμετώπιση της νόσου.
Η παχυσαρκία είναι μια χρόνια υποτροπιάζουσα νόσος, με γενετικό υπόβαθρο και νευρο-ορμονική διαταραχή στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Είναι απαραίτητη η αντιμετώπιση των ατόμων με παχυσαρκία από μια ομάδα επαγγελματιών υγείας εκπαιδευμένων στην αντιμετώπιση της νόσου.
Μια πολυπαραγοντική νόσος
Κατά την εναρκτήρια ομιλία του Επιστημονικού Προγράμματος, η Lise Bjerregaard, Πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης της Παχυσαρκίας της Δανίας και ερευνήτρια στο Κέντρο Κλινικής Έρευνας και Πρόληψης του Νοσοκομείου Bispebjerg & Frederiksberg, σκιαγράφησε το τοπίο της νόσου της παχυσαρκίας, επισημαίνοντας πως το πρόβλημα της αύξησης του επιπολασμού της νόσου τόσο στην Ευρώπη όσο και παγκοσμίως είναι πολυπαραγοντικό.
Τόνισε πως η παχυσαρκία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως νόσος και μάλιστα πολύ σημαντική για τη δημόσια υγεία, αφού η πρόληψη και αντιμετώπισή της μπορεί να οδηγήσει και σε πρόληψη των περίπου 230 νοσημάτων που συνδέονται με αυτή.
Η αντιμετώπιση της παγκόσμιας επιδημίας της παχυσαρκίας απαιτεί αφενός δράσεις έγκαιρου εντοπισμού και πρόληψης της παιδικής παχυσαρκίας αφετέρου την υιοθέτηση μίας διεπιστημονικής, πολυπαραγοντικής προσέγγισης, που θα περιλαμβάνει παρεμβάσεις και για τα άτομα που ήδη πάσχουν από παχυσαρκία, με στόχο την πρόληψη των επακόλουθων σοβαρών συνεπειών της νόσου.
Οι πολυδιάστατες ιατρικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της παχυσαρκίας συζητήθηκαν στη συνεδρία «Ο αντίκτυπος της παχυσαρκίας στην υγεία, την κοινωνία και την οικονομία», την οποία συντόνισε η κ. Χριστίνα Κανακά-Gantenbein, Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας και Διευθύντρια της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α στο Γ.Ν. Παίδων «Η Αγία Σοφία».
Η Αριάδνη Καπετανάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο του York του Ηνωμένου Βασιλείου αναφέρθηκε στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας στο πλαίσιο των κοινωνικών ανισοτήτων και της κλιματικής αλλαγής, με μία συστημική προσέγγιση και συντονισμένες παρεμβάσεις.
Τόνισε ότι το γεγονός πως καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει μπορέσει να διακόψει την αύξηση των επιπέδων της παχυσαρκίας, σύμφωνα με τον στόχο που έχει τεθεί από τον Π.Ο.Υ. για το 2025, οφείλεται στο ότι δεν λαμβάνεται υπόψη ότι στην πραγματικότητα σήμερα αντιμετωπίζουμε μία παγκόσμια συνδημία διατροφικής ανασφάλειας, κλιματικής αλλαγής και παχυσαρκίας. Τα τρία αυτά προβλήματα έχουν κοινές αιτίες και απαιτούν κοινές δράσεις σε διεθνές επίπεδο και συνεργασία κυβερνήσεων, εταιρειών και πολιτών.
Νέο μοντέλο εφαρμογής για την πρόληψη της παχυσαρκίας από το Υπουργείο Υγείας
«Βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή, σε μια αλλαγή παραδείγματος», τόνισε η Φωτεινή Κουλούρη, Προϊσταμένη Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Ποιότητας Ζωής του Υπουργείου Υγείας, στην εισαγωγική της ομιλία για τις «Πολιτικές του Υπουργείου Υγείας για την Παχυσαρκία».
Στο νέο μοντέλο εφαρμογής της φροντίδας υγείας, ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην πρόληψη, όπως μαρτυρά και το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου που εφαρμόζεται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό, αναπτύσσεται μια τεράστια ευκαιρία για τη δημόσια υγεία, καθώς πλέον το κράτος είναι αυτό που φθάνει στον πολίτη, αντί να πρέπει ο πολίτης να αναζητήσει τις υπηρεσίες του κράτους, υπογράμμισε.
Οι δράσεις του Υπουργείου Υγείας περιλαμβάνουν την έκδοση Εθνικών Διατροφικών Οδηγών για συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού, τη διάδοση των υγιεινών τροφών στους παιδικούς σταθμούς, τη νομοθέτηση αναφορικά με τη διάθεση τροφίμων στα κυλικεία και τους χώρους εστίασης εντός των σχολείων, καθώς και την έκδοση εκπαιδευτικού υλικού για την αγωγή υγείας, αλλά και για τη μεσογειακή διατροφή, τη διατροφή της θηλάζουσας μητέρας κ.ά. Σε στάδιο ολοκλήρωσης βρίσκεται επίσης το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Παχυσαρκίας Ενηλίκων.
Αναφερόμενος ειδικότερα στο Εθνικό Πρόγραμμα Αντιμετώπισης της Παιδικής Παχυσαρκίας, ο. Ιωάννης Μανιός, Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας και Αγωγής, Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παχυσαρκίας, τόνισε ότι στόχος του προγράμματος είναι «να προληφθεί ο αναλφαβητισμός σε θέματα υγείας», μέσα από μια ανθρωποκεντρική και διατομεακή φροντίδα υγείας, που θα βοηθά τους πολίτες να έχουν οι ίδιοι τον έλεγχο της υγείας τους και όχι να είναι απλοί αποδέκτες υπηρεσιών υγείας.
Σε ό,τι αφορά στην πρωτογενή πρόληψη για τα παιδιά σχολικής ηλικίας, σκοπός του προγράμματος είναι η διαμόρφωση ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος (κυλικεία με υγιεινές επιλογές, σχολικά προαύλια που παραμένουν συνεχώς ανοιχτά για σωματική δραστηριότητα, ενώ οι γονείς να λειτουργούν ως θετικά πρότυπα).
Στην ομιλία της με θέμα «Προδιαγραφές και πιστοποίηση χώρων και υπηρεσιών για την αντιμετώπιση της Παχυσαρκίας», η Γιούλη Αργυρακοπούλου, MD, MSc, PhD, Παθολόγος-Διαβητολόγος, Διευθύντρια Διαβητολογικής Μονάδας και Ιατρείου Παχυσαρκίας του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, επισήμανε ότι για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας απαιτείται ιατρική ακριβείας ή εξατομικευμένη ιατρική και αναφέρθηκε στον απαραίτητο εξοπλισμό που πρέπει να διαθέτουν τα ιατρεία. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη συμπεριφορά που πρέπει να συναντά ο ασθενής που απευθύνεται σε ένα τέτοιο ιατρείο, η οποία πρέπει να είναι απαλλαγμένη από κάθε αίσθηση στίγματος.
Επίσης η Μαρία Χασαπίδου, Καθηγήτρια στο Τμήμα Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ) και Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Εξειδικευμένου Διαιτολογικού Δικτύου (ESDN) για την Παχυσαρκία του EFAD, αναφερόμενη στις «Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διατροφική θεραπεία ασθενών με παχυσαρκία», ανακοίνωσε ότι η Ομάδα Εργασίας Διατροφής και Διαιτολογίας της Συμμαχίας για την Καταπολέμηση της Παχυσαρκίας (action4obesity) ετοιμάζει τις ελληνικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη διατροφική θεραπεία της παχυσαρκίας για ενήλικες.
Πρόκειται για ένα έγγραφο ομοφωνίας χρήσιμο σε φορείς χάραξης πολιτικής και επαγγελματίες υγείας, το οποίο βασίζεται στις αντίστοιχες οδηγίες του Καναδά αλλά και στις ευρωπαϊκές, προσαρμοσμένες στην ελληνική πραγματικότητα.
Πηγή: ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ HEALTH TODAY MAGAZINE
