Οι αλλαγές στην ποσότητα της χρωστικής ουσίας του δέρματος είναι από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της έκθεσης στον ήλιο. Με την πάροδο του χρόνου η ακτινοβολία του έχει άμεση επίδραση στην αύξηση ή τη μείωση των κυττάρων που παράγουν μελανίνη, την ουσία που δίνει χρώμα στο δέρμα.
Αν και πιο γνωστή είναι η υπερμελάγχρωση, δηλαδή η εμφάνιση σκούρων κηλίδων στο δέρμα, υπάρχουν άνθρωποι που αντιδρούν διαφορετικά, δημιουργώντας σημεία που έχουν πιο ανοιχτή απόχρωση από το υπόλοιπο δέρμα.
Οι “κηλίδες του ήλιου”, ανεξαρτήτως χρώματος, είναι καλοήθεις αλλά χρήζουν προσοχής και συχνά αισθητικής αποκατάστασης, αφού επιβαρύνουν ψυχολογικά τους πάσχοντες.
Με την υπερμελάγχρωση είμαστε πιο εξοικειωμένοι, αφού γι’ αυτήν γίνεται πολύς λόγος. Για τον υποχρωματισμό του δέρματος από την άλλη πλευρά, δεν συζητάμε συχνά και οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν γιατί συμβαίνει. Οι στρογγυλές ή σε σχήμα σταγόνας κηλίδες ανοιχτότερου χρώματος από το υπόλοιπο δέρμα που εμφανίζονται γίνονται συνήθως αντιληπτές όταν το υπόλοιπο δέρμα μαυρίζει. Ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου εξηγεί σε ποιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν οι άσπρες κηλίδες το καλοκαίρι. Από 3 πιο συνηθισμένες αιτίες είναι:
Ποικιλόχρους πιτυρίαση
Ο υπερπολλαπλασιασμός ενός ζυμομύκητα που φυσιολογικά υπάρχει στο δέρμα είναι μια αιτία εμφάνισης λευκών κηλίδων. Σε αντίθεση με εκείνες που προκαλούνται από τον ήλιο, η ποικιλόχρους πιτυρίαση σχηματίζει πιο ασαφείς και μεγαλύτερες κηλίδες, στο στήθος, την πλάτη και το πρόσωπο. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν η έντονη εφίδρωση, η υψηλή υγρασία και η θερμοκρασία αλλά και η υπερπαραγωγή σμήγματος. Η ποικιλόγχρους πιτυρίαση επειδή οφείλεται σε μύκητα μπορεί να είναι μεταδοτική αν και δύσκολα μεταδίδεται όμως θα πρέπει το άτομο που πάσχει να μην μοιράζεται τα ρούχα και τις πετσέτες του. Οι κηλίδες είναι πιο ορατές το καλοκαίρι γιατί μαυρίζει το δέρμα από τον ήλιο.
Εάν ο υποχρωματισμός οφείλεται σε δερματική πάθηση, όπως η ποικιλόχρους πιτυρίαση, μπορεί να χορηγηθούν φαρμακευτικές αγωγές.
Μετά από θεραπεία με laser
Λευκές κηλίδες μπορεί να εμφανιστούν στο δέρμα μετά από θεραπείες με λέιζερ που στοχεύουν σε ένα συγκεκριμένο χρώμα. Τα συγκεκριμένα μηχανήματα χρησιμοποιούνται για την αφαίρεση σκούρων κηλίδων, τατουάζ και για αποτρίχωση. Μερικές φορές λειτουργούν υπέρ του δέοντος καλά και αφαιρούν περισσότερη μελανίνη ή μελανινοκύτταρα από ό,τι πρέπει, αφήνοντας ανοιχτόχρωμα σημεία στο δέρμα. Οι λευκές κηλίδες που προκαλούνται από τραυματισμούς μπορεί να μη χρειάζονται κάποια θεραπευτική παρέμβαση, αφού μετά την επούλωση τα μελανινοκύτταρα είναι πιθανό να αρχίσουν να παράγουν ξανά μελανίνη σε μερικές εβδομάδες ή μήνες. Κύρια θεραπεία και ιδιαίτερα αποτελεσματική είναι η φωτοθεραπεία, όταν οι λευκές κηλίδες προέρχονται από προηγούμενες θεραπείες με laser.
Ακμή
Αυτή η πολύ συχνή πάθηση, που δεν περιορίζεται μόνο σε εφήβους αλλά και σε ενήλικες με ορμονικές διαταραχές, μπορεί να γίνει αιτία εμφάνισης τόσο λευκών κηλίδων όσο και σκούρων. Η προκύπτουσα μελάγχρωση ονομάζεται, αντιστοίχως, μεταφλεγμονώδης υποχρωματισμός και μεταφλεγμονώδης υπερμελάγχρωση.
Υπάρχει πρόληψη;
Αν και η πρόληψη είναι ο καλύτερος τρόπος αποφυγής των δυσχρωμιών, αυτή δεν είναι πάντοτε εφικτή (π.χ. όταν οφείλονται σε ψωρίαση ή λεύκη που είναι αυτοάνοσα νοσήματα). Οι μόνες που μπορούν να προληφθούν είναι εκείνες που οφείλονται στον ήλιο. Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να παραλείπεται ποτέ η εφαρμογή αντηλιακού πριν από την έκθεση στις ακτίνες του. Και εάν η συμβουλή αυτή ισχύει μια φορά για όλους, ισχύει διπλά για όσους έχουν λευκές κηλίδες στο δέρμα τους αφού διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου λόγω έλλειψης της προστατευτικής μελανίνης καταλήγει ο δρ Στάμου.